Ostatni raz o frankach 144

No i doczekaliśmy się! Rząd, ustami wicepremiera Piechocińskiego, zaprezentował nam plan pomocy kredytobiorcom frankowym. Tyle, że z pomocą kredytobiorcom to ten plan akurat wiele wspólnego nie ma (czego można było się spodziewać). Co ciekawe, jest to chyba jedyny raz, kiedy jesteśmy (jako tako) zadowoleni z rządowego pomysłu :) Bo on przypomina trochę postulaty z naszych dwóch poprzednich "frankowych" wpisów.

Nim jednak przejdziemy do przyjrzenia się bliżej propozycjom rządowym (oraz stosownej reakcji banków), warto zwrócić uwagę jeszcze na dwie rzeczy.
Po pierwsze, jak wspominaliśmy wielokrotnie, cały ten "frankowy" problem (aktualnie) właściwie nie istnieje - w tej chwili kurs znajduje się w okolicach 4 PLN za franka, co przy spadku LIBORu 3M do -0.8% oznacza, że rata kredytu na 100 tys. CHF wzrośnie po decyzji SNB o jakieś... 5(!) złotych. O co więc to całe halo? Jedyny problem, jaki pozostaje (na razie jednak jest to problem mocno teoretyczny), to nieunikniony wzrost stóp procentowych w Szwajcarii, który najpewniej zejdzie się w czasie z wysokim kursem franka (przynajmniej względem złotówki). 

O tym, dlaczego na istotne spadki kursu franka raczej nie ma co liczyć, ładnie pisał ostatnio IndependentTrader:

http://independenttrader.pl/315,kredyt_frankowy_-_splacac_czy_przewalutowywac.html

W skrócie można po prostu zadać pytanie - dlaczego waluta silnego gospodarczo kraju, pozbawionego bieżącego deficytu, od wielu lat uznawanego za oazę stabilności i ostatni bastion prawdziwej demokracji, miałaby się w dłuższej perspektywie osłabić względem waluty kraju (wciąż) komunistycznego, z permanentnym deficytem, ZUSem zbliżającym się szybkimi krokami do bankructwa, rządem kradnącym emerytury obywateli, zgłaszającym pomysły dodruku waluty w celu zwycięstwa wyborczego, przytaczane podczas suto zakrapianego "prywatnego" spotkania na koszt podatników?

Dlatego też problem kredytobiorców frankowych pojawi się znowu, ale stanie się problemem naprawdę praktycznym dopiero wtedy, kiedy LIBOR CHF wróci na jakieś normalne, dodatnie poziomy. Jak widać, na razie wszyscy pasjonują się wzrostem kursu franka, który generalnie nie stanowi żadnego problemu (dzięki spadkowi oprocentowania), dopóki ktoś nie chce mieszkania sprzedać. A jak chce sprzedać, to zawsze może dopłacić różnicę między wartością mieszkania a wysokością kredytu - w końcu na "inwestycji" mieszkaniowej też można przecież stracić ;)

Ciekawym pomysłem, który warto nieco przybliżyć, bo stara się on rozwiązać także przyszłe problemy kredytobiorców, związane ze wzrostem stóp procentowych, jest inicjatywa fundacji "Kup franki" - wywiad z jej przedstawicielem można obejrzeć na poniższej stronie (szczerze polecam):

http://www.bankier.pl/wiadomosc/Sposob-na-franka-Skup-kredytow-przez-BGK-7233595.html

Podstawowe założenia można by ująć w dwóch punktach, które opatrzymy własnym komentarzem.

1. BGK powinien skupić kredyty frankowe za 50% ich aktualnej wartości.

Pomysł właściwie niczego sobie, bo te 50% wygląda na realną wartość takich kredytów, przy której są one nieźle zabezpieczone (nie przekraczają wartości mieszkań). Z tym, że jest tu pewien problem - dlaczego banki miałyby się zgodzić na sprzedaż takich kredytów za połowę ich "wartości"? Przypomnijmy, że jest tego około 130mld złotych, więc straty banków byłyby z tego powodu prawie dwa razy(!) większe niż wskutek przewalutowania po kursie z dnia zaciągnięcia, proponowanego swego czasu przez pana Jakubiaka z KNF. Takie coś miałoby być może jakiś sens, gdyby banki nie musiały mieć odpowiednich pozycji (depozytów, kredytów, swap'ów) w CHF, jednak wszystko wskazuje na to, że muszą je mieć. To właściwie eliminuje jakiekolwiek szanse na realizację tego pomysłu - ale cóż... w końcu inicjatywa "Kup franki" ma za zadanie działać na rzecz kredytobiorców, więc trzeba proponować dowolne pomysły, byleby się podobały jej uczestnikom, nieprawdaż? :)

2. Po wykupie kredytów przez BGK powinno dojść do ich restrukturyzacji oraz przekształcenia w kredyt ze stałym oprocentowaniem.

Ten właśnie pomysł stara się wyjść naprzeciw wyzwaniom, które pojawią się po wzroście stóp procentowych w Szwajcarii. Jednak i tu jest trochę problemów. Sama idea nie jest znowu taka głupia - BGK ma skupować te kredyty, a finansowanie ma pochodzić z emitowania obligacji denominowanych we frankach, ze stałym oprocentowaniem. I wszystko fajnie, tylko... gdzie znaleźć "głupiego", który kupi te obligacje we frankach, oprocentowane na 3% (takie jest założenie projektu)? W końcu, żeby to miało sens, musiałyby to być obligacje na czas odpowiadający czasowi spłaty kredytów, czyli jakieś 25-30 lat. A w perspektywie 25-30 lat, przy aktualnym poziomie dodruku właściwie wszystkich walut, oprocentowanie 3% raczej nie będzie w stanie pokryć inflacji - my byśmy w takie coś nie zainwestowali. Oczywiście można by emitować obligacje na krótszy okres i je refinansować z czasem, ale to nie miałoby wiele wspólnego z zapewnieniem stałego oprocentowania. Dlatego jest to drugi słaby punkt tego pomysłu (czyli na pomysły mamy 2 słabe ;)

Z całą tą koncepcją jest jeszcze kilka dodatkowych problemów (aczkolwiek już te dwa pierwsze zdają się ideę całkowicie przekreślać). Z zaprezentowanego materiału nie wynika jasno, czy kredytobiorcom walutowym zredukowanoby zadłużenie w takim stopniu, w jakim BGK zapłaciłby za te kredyty (czyli o 50%). Najpewniej jednak o to właśnie chodzi, bo ustalenie stałego oprocentowania w wysokości 3% bez redukcji spowodowałoby wzrost wysokości raty mniej więcej o połowę (czyli redukcja zadłużenia to postawa). Fajnie... tylko dlaczego w tym układzie nie zrobić podobnej przysługi kredytobiorcom złotówkowym? :) Skoro można zredukować o 50% zadłużenie i wszyscy będą zadowoleni (pewnie poza bankami ;) to można by też tak zadowolić ponad milion kredytobiorców złotówkowych - pewnie im rata też doskwiera ;) 
Kolejny problem jest taki, że po całej tej operacji kredyt nadal byłby frankowy (skoro mają być emitowane obligacje denominowane w CHF), więc jeśli rząd za bardzo rozpędziłby się w drukowaniu złotówek na potrzeby wyborcze, frank znowu mógłby pójść znacząco w górę i problem kredytobiorców by się odnowił.
Jest jeszcze kwestia tego, jaka byłaby gwarancja tych obligacji - skoro mają to być obligacje emitowane przez skarb państwa, to domyślam się, że straty, wynikające z niespłacenia części kredytów, wezmą na siebie podatnicy, a nie nabywcy obligacji. Słabe.

Podsumowując całą ideę... jest bardzo fajna dla kredytobiorców (redukcja zadłużenia, stałe oprocentowanie), ale całkowicie nieakceptowalna dla banków i chyba niemożliwa do realizacji w praktyce (z powodu nieuniknionych problemów ze znalezieniem kupca na 25-letnie obligacje ze stałym oprocentowaniem).

Propozycje rządowe (oraz bankowe) są jakby zupełnym zaprzeczeniem tej inicjatywy, a największymi ich beneficjentami zdają się być... banki :)
Przyjrzyjmy się poszczególnym punktom.

1. Uwzględnianie przez banki ujemnej stawki LIBOR.

To jest świetny pomysł :) Nie ma to jak zaproponować coś, co i tak jest nieuniknione. Jeśli w umowie kredytowej jest napisane, że oprocentowanie stanowi suma LIBOR CHF i marży, to jak można by nie uwzględniać ujemnego LIBORu? Przecież taka praktyka od razu spowodowałaby pozew zbiorowy, wniesiony przez pół miliona kredytobiorców i sprawa byłaby dla banków raczej nie do wygrania. 
Także tu nie ma wyjścia - niezależnie od wszystkiego, banki ujemny LIBOR (ale także i ujemne całkowite oprocentowanie) będą musiały uwzględnić.

2. Umożliwienie zainteresowanym kredytobiorcom bezprowizyjnej zamiany waluty kredytu z CHF na PLN po kursie równym średniemu kursowi NBP w dniu przewalutowania

Wow! Umożliwimy kredytobiorcom, którzy brali w kredyt we frankach po 2 złote, przewalutowanie po kursie 4 złote, dzięki czemu ich rata wzrośnie z dnia na dzień o połowę (wszak zamiast ujemnego LIBOR, będą musieli wziąć na siebie o 3p.p. wyższy WIBOR). Normalnie prześwietny pomysł! Zwłaszcza, że większość kredytobiorców ma możliwość przewalutowania (często bez prowizji), zapisaną w umowie, a spread został już raz uznany przez sąd (w Szczecinie) za nielegalny, więc pewnie za jakiś czas w ogóle ten problem zniknie.

3. Wprowadzenie do czynnych umów tzw. wakacji kredytowych na okres do 3 lat (także dla kredytów złotowych) oraz wprowadzenie limitu wysokości raty na poziomie z końca 2014 r.

Wreszcie coś, co wygląda trochę jak wsparcie dla kredytobiorców, ale w gruncie rzeczy niczego nie daje. Po pierwsze dlatego, że (jak ustaliliśmy na początku wpisu) rata praktycznie wcale nie wzrośnie, więc to ograniczenie w wysokości do poziomu z końca 2014 nie ma żadnego praktycznego znaczenia (przy aktualnym kursie franka). Po drugie, "wakacje kredytowe" na dłuższą metę niczego nie dają - kredyt i tak trzeba będzie spłacić w całości. 
Chociaż w sumie... jedną rzecz jednak dają - dają bankowi możliwość nieuwzględniania ujemnego LIBORu (wszak klient nie będzie spłacał rat) i przeczekanie do momentu, aż LIBOR będzie znowu dodatni :)

4. Odstąpienie od żądania dodatkowego zabezpieczenia kredytu z tytułu zmian kursowych.
 
To też jest fajne :) Dlaczego niby bank miałby żądać dodatkowego zabezpieczenia, jeśli wartość kredytu wzrośnie, a wartość nieruchomości nie wzrośnie? Przecież kredytobiorca i tak odpowiada całym swoim majątkiem, więc co to za różnica? Poza tym, to jest już skrajnie nieuczciwe - skoro bank w momencie udzielania kredytu zgadza się na jakieś zabezpieczenie, to dlaczego później miałby żądać dodatkowego? W końcu i tak praktycznie całe ryzyko bierze na siebie klient. Niestety nie wiemy, czy takie zapisy funkcjonują w umowach kredytowych - może ktoś z czytelników podzieli się wiedzą z autopsji w tej kwestii.

5. Ograniczenie ryzyka kursowego kredytobiorcy.

To jakaś taka niejasna inicjatywa, zgodnie z którą bank miałby brać na siebie część kosztów związanych z dalszym umocnieniem się franka względem złotówki. Za to w przypadku osłabienia się franka, bank brałby dla siebie część "zysków" - całkiem fajna idea, bo lepiej rozkłada ryzyko pomiędzy dwie strony. Pozostaje tylko pytanie, dlaczego ma działać od aktualnego kursu (czyli franka po 4 złote), a nie np. od kursu z dnia zaciągnięcia kredytu. Aaa... no tak! Przecież to program rządowy! ;)

6. Zaprzestanie traktowania umorzenia części kredytu jako opodatkowanego przychodu po stronie kredytobiorcy.

Ten pomysł też jest świetny (inaczej ;) Jak już ten biedny kredytobiorca "klęknie" i przestanie spłacać kredyt, zabierze się mu mieszkanie i wszystko, co tam jeszcze można zabrać, to potem... nie opodatkuje się jego przychodu, który wynika z tego, że części kredytu i tak nie udało się spłacić, mimo pozbycia się całego majątku. Uznanie czegoś takiego za przychód to wręcz kuriozum. Poza tym, skoro biedak nie ma już żadnego majątku, to niby z czego miałby zapłacić podatek od tego "przychodu"? Masakra :)

7. Zaliczenie kosztów umorzenia do (podatkowych) kosztów uzyskania przychodu banków.

I tu jest chyba właśnie sedno rządowego pomysłu "pomocy kredytobiorcom". Jak bank utopi pieniążki (zasadniczo nie swoje) w kredycie, który jest nie do odzyskania, to będzie mógł uznać to za koszt prowadzenia działalności gospodarczej, co zmniejszy wysokość podatku dochodowego do zapłaty. Efekt tego jest taki, że ~19% straconych kredytów pokryjemy z własnych podatków. Świetny pomysł!

8. Wprowadzenie i upowszechnienie rozwiązań umożliwiających elastyczne reagowanie na zakłócenia w obsłudze kredytów(złotowych i walutowych). 
oraz
Wprowadzenie rozwiązań na wypadek nadzwyczajnie trudnej sytuacji życiowej kredytobiorcy (złotowego i w walutach obcych).

Tu znowu jakieś niejasne idee "pomocy" kredytobiorcom, popadającym w problemy. Trochę miałyby pomóc banki, np. umożliwiając zmianę nieruchomości na mniejszą (chociaż nie bardzo wiadomo, co to ma wspólnego ze spłacanym kredytem), czy też wydłużając okres kredytowania (jak klient będzie miał szczęście, to mu się spłata przeciągnie do końca życia ;) Trochę mielibyśmy też pomóc my, podatnicy - oczywiście w sposób czasowy i zwrotny (ciekawe, czy przy okazji tego zwrotu kredytobiorca pokryłby także koszty całej biurokratycznej machiny, która musiałaby zostać do tego powołana).

9. Wprowadzenie dla nowo zawartych umów limitu roszczeń z tytułu kredytu hipotecznego (udzielonego do 100% wartości nieruchomości) w wysokości wartości nieruchomości.

Ten punkt zostawiliśmy na koniec, mimo że jest chyba najważniejszy. 
Nie dotyczy on kredytobiorców, którzy już spłacają mieszkania, tylko nowych, którzy dopiero zaczną. Patrząc na wszystkie wcześniejsze punkty odnosimy wrażenie, że to jakaś pomyłka redakcyjna i że ten pomysł wkradł się tu przez przypadek, albo ktoś coś gdzieś źle zrozumiał i napisał inaczej, niż miało być ;)
Wszak pomysł jest naprawdę sensowny (i postulujemy go od dawna). Poza tym, że pozwalałby rozłożyć symetrycznie ryzyko pomiędzy bank i klienta, spowodowałby bardzo wiele praktycznych konsekwencji na rynku, które doprowadziłby do szybszego urealnienia się cen mieszkań w Polsce.
Wg Rekomendacji S maksymalne LTV dla nowych kredytów wynosi aktualnie 90%. Gdyby tak ten punkt został wprowadzony w życie, to mamy silne obawy, że tak wysokie LTV byłoby już w praktyce niemożliwe do uzyskania. Pamiętajmy, że (w zależności od wysokości oprocentowania), przez pierwsze 5 lat spłaty kredytu, klient nie spłaci z reguły nawet 10% pożyczonego kapitału. To oznacza, że bank mógłby udzielić kredytu z LTV90% tylko pod warunkiem, że zakłada, iż cena mieszkania w ciągu 5 lat nie spadnie o 20% lub więcej, bo wtedy wartość zabezpieczenia przestanie pokrywać kwotę kredytu. Pytanie, czy ceny o tyle nie spadną i czy bank może pozwolić sobie na tego rodzaju ryzyko - pamiętajmy, że mieszkania w Polsce nadal są bardzo drogie (w porównaniu do zarobków). Pamiętajmy o tragicznej demografii. Zresztą... o cenach było na tym blogu wielokrotnie - jeśli tylko stopy procentowe pójdą w górę, to aktualne ceny będą absolutnie nie do utrzymania, a w perspektywie czasu spłaty kredytu (25+ lat) mieszkania w Polsce mogą już być praktycznie "za darmo".
Banki najpewniej zdają sobie z tego sprawę i w przypadku wprowadzenia w życie takiego punktu, będą musiały to uwzględnić, zauważalnie ograniczając maksymalnego LTV. I bardzo dobrze.

Jak widzimy, propozycje rządowe albo nie powodują praktycznie żadnych sensownych konsekwencji (wakacje kredytowe, ograniczenie wysokości raty do kwoty z końca 2014), albo stanowią pomoc dla banków (zaliczenie do kosztów straconych kredytów). Jedynie punkt ostatni, o ograniczeniu roszczeń do wartości mieszkania, trochę do tego wszystkiego nie pasuje - może właśnie dlatego stanowisko banków nic o tym nie mówi, a na pozostałe postulaty banki się pokornie zgodziły? :)

ZBP chwali się, że banki przystały na "pomoc kredytobiorcom" - zobaczmy, na czym ta pomoc ma polegać (jak się pewnie czytelnicy domyślają, z pomocą ma to niewiele wspólnego).

1. Uwzględnienie ujemnej stawki LIBOR przy wyliczaniu wysokości oprocentowania kredytów mieszkaniowych.

To już opisywaliśmy przy okazji propozycji rządowych - nie jest to żadna pomoc, tylko wywiązanie się z warunków umowy.

2. Istotne zmniejszenie na najbliższe 6 miesięcy tzw. spreadu walutowego, co skutkować będzie odczuwalnym zmniejszeniem wysokości płaconych przez klientów rat kredytowych.

Pamiętajmy, że kto chce, może już (od 2011 roku) spłacać kredyt bezpośrednio w walucie obcej. Poza tym, w sprawie spreadu toczy się już kilka procesów i banki najpewniej i tak będą musiały z niego zrezygnować (pamiętajmy, że dla banków koszt wymiany walut wynosi praktycznie 0).

3. Wydłużenie na wniosek klienta okresu spłaty lub okresowe zawieszenie spłaty raty kapitałowej, tak aby jej poziom nie był wyższy lub był niewiele wyższy niż przed uwolnieniem kursu.


Wydłużmy klientowi okres spłaty, żeby mógł płacić niższą ratę - problem w tym, że wtedy w całości zapłaci więcej (wystarczy porównać łączny koszt kredytu przy różnych okresach spłaty, np. w naszym kalkulatorze ;)
Droga część jest podobna - zawiesimy spłatę raty kapitałowej, ale odsetki trzeba będzie płacić (czyli łączny koszt kredytu wzrośnie). 
Fajnie :)

4. Wnioski te mogłyby być składane wyłącznie przez kredytobiorców zamieszkujących kredytowaną nieruchomość.

No cóż... dla "inwestorów" łaski już nie starczyło. Ale skoro ktoś chciał na mieszkaniu zarobić, to pewnie był przygotowany na stratę. W końcu od zawsze "analitycy" podkreślali, że na nieruchomościach można stracić ;)
  
5. Rezygnacja z żądania nowego zabezpieczenia oraz ubezpieczenia kredytu wobec kredytobiorców terminowo spłacających raty kredytowe.

Też było w propozycji rządowej - zrezygnujmy z dodatkowego zabezpieczenia, którego żądanie jest całkowicie sprzeczne ze zdrowym rozsądkiem (i być może sprzeczne z warunkami umowy).
  
6. Umożliwienie kredytobiorcom bezprowizyjnej zamiany waluty kredytu z CHF na PLN po kursie równym średniemu kursowi NBP.

Dokładnie zgodne z pomysłem rządowym - super opcja ze wzrostem raty z dnia na dzień o 50% :)
  
7. Uelastycznienie zasad restrukturyzacji kredytów hipotecznych dla klientów zamieszkujących kredytowane nieruchomości

Też zgodne z rządowymi dywagacjami - stwierdzenie, które nic nie mówi i może nie powodować żadnych konkretnych skutków praktycznych, ale medialnie brzmi nieźle.

Doprecyzowanie:
8. Związek zwróci się z wnioskiem, aby jego propozycje obowiązywały od 1 lutego tego roku.

Takie "super" propozycje, to mogłyby obowiązywać od kiedykolwiek, skoro koszt ich wprowadzenia w życie dla banków będzie praktycznie żaden.

9. Propozycja, aby do końca 2015 r. przyjąć zasadę, że rozliczenie ujemnej stawki LIBOR będzie następowało także poprzez odpowiednie obniżenie raty kapitałowej.

Tu jest ciekawsza wersja propozycji rządowej - jak suma LIBOR + marża spadnie poniżej zera, to banki będą to uwzględniać... ale tylko do końca 2015 roku :) A potem nie, nie wiadomo dlaczego, skoro tak jest napisane w umowie. Pewnym wyjaśnieniem mogą być słowa prezesa ZBP, który twierdził, że doktryna prawa bankowego zakłada, iż kredyt udzielany jest odpłatnie (czyli nie może być oprocentowany ujemnie). Tylko na miejscu prezesa byłbym ostrożny z trzymaniem się tej tezy, bo klienci mogliby jej przewrotnie użyć - skoro z umowy wynika, że oprocentowanie jest ujemne (LIBOR + marża < 0), to znaczy, że ta umowa jest wbrew doktrynie prawa bankowego, czyli jest niezgodna z prawem. Ponieważ jest niezgodna z prawem, to musi być nieważna. A skoro jest nieważna, to należy przywrócić stan sprzed jej zawarcia, czyli zwrócić udzielony kredyt. Tyle, że klient dostawał złotówki a nie franki, więc złotówki powinien zwrócić, co w praktyce spowodowałoby przewalutowanie po kursie z dnia zaciągnięcia kredytu (przy jednoczesnej konieczności spłaty całości, co w aktualnych warunkach byłoby i tak korzystne dla klienta). Także ostrożnie, panie prezesie, z tą doktryną ;)

I to tyle propozycji bankowych - niedziwne, że banki szybko zaakceptowały stanowisko ZBP, bo nie ma w nim dla nich niczego złego (z drugiej strony trudno oczekiwać, żeby Związek Banków Polskich chciał zrobić krzywdę własnym członkom ;)

Podsumowując... nie spodziewaliśmy się niczego sensownego po propozycjach rządowych, a już tym bardziej bankowych. Zaskoczył nas pozytywnie jedynie postulat o ograniczeniu wysokości roszczeń do wartości mieszkania dla nowych kredytów, któremu bardzo kibicujemy, jednak obawiamy się, że ten akurat punkt zaginie gdzieś w toku prac legislacyjnych.

W tym wszystkim najbardziej uderzająca jest wszechobecna obłuda. Rząd i banki twierdzą, że pomagają kredytobiorcom, a tak naprawdę jest zupełnie inaczej (prędzej już rząd znowu pomaga bankom niż kredytobiorcom). Dlaczego nie można po prostu powiedzieć: "Nie mamy dla Was żadnej propozycji - podpisaliście dobrowolne umowy, więc trzeba się z nich wywiązać", tylko jest mnóstwo haseł o pomocy, której nie ma? Jak można spać spokojnie po tego typu deklaracjach? :)
My twierdzimy otwarcie, że umowy zgodne z prawem powinny być przestrzegane. A że klienci poniekąd "stracili", to cóż - w gospodarce rynkowej odpowiedzialność za własne działania to podstawa. W końcu kwestia mieszkań i franków to nie była jakaś wiedza tajemna - dokładnie w tamtym momencie zaczęło się nasze zainteresowanie tematem mieszkaniowym. W 2008 roku atakowały nas przeróżne reklamy mieszkań i kredytów (głównie frankowych), zgodnie z którymi zakup mieszkania na kredyt był super ofertą - tanią, opłacalną, z perspektywami, no i mieszkało się na swoim. To już z miejsca powodowało podejrzenia - wystarczył rzut oka na historyczną wysokość stóp procentowych, na kurs franka oraz ceny w innych krajach, aby dojść do wniosku, że to kompletna lipa. Potrzeba nam na to było kilka dni (cóż to jest przy 30 latach spłacania?) i jednego komputera z dostępem do internetu ;) Każdy mógł to zrobić, bo to nie było trudne. Skoro ktoś w takich okolicznościach podjął taką, a nie inną decyzję, to powinien teraz wziąć za to odpowiedzialność.
Poza tym, na razie kredytobiorcy walutowi nie potrzebują właściwie żadnej pomocy - problem będzie dopiero, kiedy wzrosną stopy procentowe w Szwajcarii. Ale, jak wielokrotnie wspominaliśmy, nie będzie w tym niczego zaskakującego dla kogoś, kto zechciał temu tematowi poświęcić kilka wieczorów.

W całym tym zamieszaniu frankowym zapomina się o podstawowym problemie. Ludzie zastanawiają się, czy banki miały franki, czy kredytobiorcy "dadzą radę", czy to będzie miało jakieś konsekwencje dla deponentów, ale nikt zdaje się nie zauważać pierwotnej przyczyny całej tej sprawy - najważniejszym problemem jest sama natura systemu rezerwy cząstkowej, a problemy z kredytami walutowymi (za jakiś czas także ze złotówkowymi) są tylko jej pochodną.
Pamiętajmy, że system rezerwy cząstkowej jest ze swojej definicji systemem przestępczym (łamie prawo własności), przez co banki udzielające kredytów z automatu należy traktować jak organizacje przestępcze :)
Zachęcamy do naszego wpisu na ten temat, kto jeszcze go nie czytał:

http://wdomachzbetonu.blogspot.com/2014/10/w-swiecie-z-betonu.html 

Przypomnijmy, że bank, udzielając kredytu, musi mieć (w skrócie) odpowiedni depozyt, ale przecież tego depozytu nie pożycza! Gdyby go pożyczył, to deponent straciłby dostęp do swojego depozytu, a tak przecież nie jest. System udzielania kredytu jest więc (w jeszcze większym skrócie) systemem generowania pieniądza "z powietrza" - poprzez zwiększanie puli pieniędzy okradani są wszyscy ich aktualni posiadacze (inflacja). Zauważmy, że nikt poza bankiem nie może dokonać tego rodzaju operacji, bo jest ona traktowana jako fałszerstwo i surowo karana.
Gdyby tego rodzaju praktyka była zakazana, nie byłoby problemu z kredytami - żaden deponent nie byłby zagrożony wskutek niespłacenia kredytu przez kogoś innego. Zagrożony byłby tylko ten, który komuś pożyczał swoją własność, ale to już ryzyko prowadzenia interesu. Banki nie mogłyby manipulować stopami procentowymi, bo stopa procentowa byłaby jedynie rynkowa. Nie byłoby kredytów na zmienny procent i baniek (przynajmniej tych kredytowych) na rynku mieszkaniowym. Ech... jakież życie byłoby wtedy piękne! ;)

A tak pozostaje nam(?) walczyć z "problemami", które w uczciwym systemie w ogóle nie miałyby szansy zaistnieć.